Rzut Beretem

- Czy można powiedzieć coś więcej o polskiej wsi, niż dotychczas opowiedziano? Czy istnieje wiarygodny sposób by pokazać to, co było już wielokrotnie dokumentowane? - wspomina swoje pierwsze spotkanie z projektem Martyna Wojciechowska, redaktor naczelna magazynu National Geographic Polska - Każda kolejna rozmowa z Tomkiem Tomaszewskim była dla mnie odpowiedzią na te pytania, cenną lekcją historii i poszerzaniem wiedzy o pozornie znajomym i bliskim świecie. Wiedziałam już, że to będzie wyjątkowy materiał.

- Reportaż Tomasza Tomaszewskiego „Rzut beretem” pokazuje popeerelowskie wsie i miasteczka, które funkcjonują na peryferiach naszej pamięci. Ten wyjątkowy zbiór obrazów został doceniony przez centralę National Geographic w Waszyngtonie, która przyznała polskiej redakcji nagrodę „Best edit” za ten reportaż, opublikowany właśnie na łamach październikowego wydania. W uzasadnieniu napisano: „to jeden z najlepszych materiałów, jakie przyszło nam oceniać” - dodaje Wojciechowska.

Redakcja National Geographic Polska bez wahania zdecydowała o zaangażowaniu się w projekt organizacji wystawy „Rzut beretem”. Tomasz Tomaszewski od wielu lat, jako konsultant generalny polskiej edycji, wspiera magazyn swoim autorytetem, jest przewodniczącym jury Wielkiego Konkursu Fotograficznego i spotyka się z adeptami fotografii na organizowanych przez magazyn warsztatach. Wystawa to kontynuacja tradycji wielkich wystaw fotograficznych National Geographic, z których w Polsce mieliśmy okazję oglądać m. in.: „Ostatnie takie miejsca na Ziemi”, „Wyprawy na krańce świata” czy „Świat w obiektywie National Geographic”.

- Oglądanie zdjęć Tomasza Tomaszewskiego to przygoda intelektualna i uczta wizualna. To socjologiczny dokument dotyczący przemian na wsi i mocny, poruszający obraz świata, który pozostaje nieznany i wyparty ze zbiorowej świadomości - pisze Beata Łyżwa na popularnym blogu „Ćwiczenia z patrzenia” - Ten zbiór znakomitych fotografii to także materiał o znacznej wartości socjologicznej i edukacyjnej. Tomaszewski przedstawia istotny fragment najnowszej historii Polski w całej jego złożoności, w sposób obiektywny i głęboko humanistyczny zgodnie z intencją, jaka przyświecała jego pracy - uhonorowania ludzi polskiej wsi, których, wbrew oficjalnym deklaracjom, zepchnięto na margines. Wystawa „Rzut beretem” skazanych na niepamięć, naszej wspólnej pamięci przywraca /…/.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że podczas przygotowań do wystawy, „życie” dopisało zaskakujący komentarz do dziejów polskich PGR-ów. 22 lipca 2008 r., na terenie byłego gospodarstwa we wsi Bolegorzyn (woj. zachodniopomorskie), uroczyście otworzono pierwsze w Polsce - Muzeum PGR.

 - Fotografowałem Bolegorzyn - mówi Tomasz Tomaszewski - nieco z boku obserwując jak powstaje Muzeum, jak ludzie organizują nową rzeczywistość. Zrobiłem tam kilkadziesiąt zdjęć, z których jedno znalazło się na wystawie „Rzut beretem”.

- Tutaj mieszkańcy mówili, że tylko PGR ich „rusza” - tłumaczy niecodzienny pomysł sołtys Bolegorzyna p. Bożena Kulicz - więc zrobiliśmy im Muzeum PGR-u.

Oprócz wystawy, która będzie pokazywana w pięciu polskich miastach, już w listopadzie br. ukaże się na rynku wyjątkowy album „Rzut beretem” w podwójnej, polsko - angielskiej wersji językowej, wydany przez Wydawnictwo G+J RBA (National Geographic Polska). Zobaczymy w nim 93 czarno-białe fotografie, wydrukowane specjalną techniką duo-ton. W wydaniu znajdzie się również tekst Małgorzaty Niezabitowskiej - specjalnie dedykowany fotograficznemu projektowi oraz obszerne podpisy zdjęć przygotowane przez Roberta Zydla

Organizator i patron wystawy: National Geographic Polska;
Współorganizator wystawy: Muzeum Miejskie we Wrocławiu;
Tekst towarzyszący wystawie: Małgorzata Niezabitowska;
Podpisy pod zdjęciami: Robert Zydel;

Mecenas projektu: Epson Europe, Oddział w Polsce <www.wroclaw.pl>