O teatrze na Dolnym Śląsku – spotkanie z dr hab. Magdaleną Gołaczyńską

Magdalena Gołaczyńska jest badaczką teatru współczesnego (teatr XX i XXI wieku) związaną z Uniwersytetem Wrocławskim. Szczególnie interesuje ją teatr eksperymentalny, alternatywny, teatr ruchu, feministyczny oraz teatr lokalny na Dolnym Śląsku. Właśnie temu ostatniemu zagadnieniu poświęciła uwagę w swojej publikacji "Miejsca i tożsamość. Teatr lokalny na Dolnym Śląsku". Teatr lokalny na Dolnym Śląsku to nurt obejmujący przedsięwzięcia artystyczne oraz społeczne z lat 1989-2010, których twórcy koncentrują się na ukazywaniu przestrzeni miejskich i wiejskich oraz całego Dolnego Śląska jako "małej ojczyzny". Widowiska Gołaczyńska omawia i interpretuje z perspektywy znaczenia wyboru miejsca teatralnego, które zasadniczo wpływa na kształt przedstawienia, a także jego recepcję. Według autorki: "Teatr lokalny może zdarzyć się wszędzie: w podziemiach dworca kolejowego, zrujnowanym kinie, dawnym majątku ziemskim czy mieszkaniu w dzielnicy żydowskiej. Miejsca te stanowią świadectwa kulturowego dziedzictwa materialnego, głównie niemieckiego i polskiego".

Część współczesną wykładu, Gołaczyńska poprzedzi rozważaniami dotyczącymi ewolucji tożsamości regionalnej Dolnoślązaków - od samoświadomości powojennej mało zintegrowanych mieszkańców przesiedlonych z różnych stron na tzw. Ziemie Odzyskane, odczuwających obcość otoczenia i tęsknotę za rodzinnymi stronami, przez przemiany w latach 70. oznaczające powolne oswajanie się z miejscem, aż po ukształtowanie się tożsamości obywatelskiej po roku 1989. Wspólne okoliczności historyczne stworzyły lokalną społeczność, literaturę oraz teatr. Podczas spotkania omówiony zostanie teatr i parateatr po 1945, z uwzględnieniem widowisk propagandowych lat 40. i 50., podkreślających znaczenie "powrotu Ziem Odzyskanych do Macierzy", a następnie akcje i happeningi z lat 70. i 80.

Prof. Mirosław Kocur, który poprowadzi spotkanie, zrecenzował książkę w następujący sposób: "Wrocław od wielu dekad stanowi ważne centrum teatralne, znane nie tylko w Polsce. Jak dotąd nikomu nie udało się jednak owego fenomenu ani opisać, ani wyjaśnić. Książka Magdaleny Gołaczyńskiej jest pierwszą spójną wizją unikalnej performatywności dolnośląskiej kultury".

Dr hab. Magdalena Gołaczyńska jest adiunktem w Instytucie Filologii Polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. W badaniach naukowych nad polskim teatrem współczesnym skupia się na dolnośląskim teatrze lokalnym oraz niezależnym i eksperymentalnym. Autorka książek: "Mozaika współczesności. Teatr alternatywny w Polsce po roku 1989" (Wrocław 2002), "Wrocławski teatr niezależny" (Wrocław 2007). Publikowała m.in. na łamach "Notatnika Teatralnego", "Odry", "New Theatre Quarterly", "Slavic and East European Performance". Laureatka Fundacji Leopoldina (nagroda Leopoldina-Sonderpreis 2014 za publikację "Miejsca i tożsamość. Teatr lokalny na Dolnym Śląsku") w konkursie na książkę naukową "uwzględniającą aspekty polsko-niemieckie". Opiekunka Studenckiego Koła Naukowego Teatrologów "Dalej".