Wrześniowy pokaz spektaklu Teatru ZAR – „Armine, Sister”

25 września o godz. 20.00 w Studiu Na Grobli będzie można znów usłyszeć ormiański śpiew modalny na scenie teatralnej. Spektakl "Armine, Sister" jest osią projektu Teatru ZAR poświęconego historii i kulturze Ormian. Odnosi się do przeszłości narodu ormiańskiego zamieszkującego Anatolię oraz dokonanej na Ormianach na początku XX wieku planowej eksterminacji. Projekt "Armine, Sister" podejmuje kwestie "milczenia Europy", a zarazem refleksję na temat bycia świadkiem oraz dziedziczenia świadectwa.

Wstępną część projektu stanowią wyprawy badawcze Teatru ZAR. W latach 2010-2012 zespół podróżował do Stambułu i miast Anatolii, Erywania oraz Jerozolimy, spotykając liderów i członków chórów oraz muzyków. Do współrealizacji nowego spektaklu zaproszono muzyków reprezentujących różne tradycje muzyczne Azji Mniejszej, Anatolii oraz Iranu: Dengbesza Kazo (kurdyjskiego śpiewaka urodzonego w Wan), Murata İçlinalçę (mistrza śpiewu w kościele pod wezwaniem św. Grzegorza Oświeciciela w Stambule), Mahsę i Marjan Vahdat (śpiewaczki z Teheranu) oraz Vahana Kerovpyana (kompozytora i perkusistę urodzonego w ormiańskiej rodzinie w Paryżu). Członkowie grupy korzystają również ze wsparcia Virginii Pattie Kerovpyan (śpiewaczki). Najważniejszym współpracownikiem w pracy nad "Armine, Sister" jest Aram Kerovpyan - pochodzący ze Stambułu mistrz śpiewu w katedrze ormiańskiej w Paryżu.

W oparciu o budowaną od ponad dziesięciu lat kompetencję wokalną zespołu, opartą na doświadczeniu wykonawczym pieśni polifonicznych (grupa jako jedyna na świecie wykonuje swańskie/gruzińskie pieśni pogrzebowe i hymny sardyńskie), dla projektu "Armine, Sisters" zdecydowano o zgłębieniu anatolijskich tradycji monodycznych. Nowy trening i techniki wokalne wymagały od zespołu ponad dwuletniego procesu przyswojenia i "wcielenia" pieśni. Gromadzony materiał muzyczny poddawany został rekompozycji i dalszej harmonizacji oraz orkiestracji w celu zbudowania współczesnego dramatu muzycznego.

Oś pracy muzycznej "Armine, Sister" tworzy ormiańska muzyka liturgiczna - od śpiewu monodycznego z kościoła Świętej Trójcy w Stambule poprzez kompozycje Makara Ekmaliana i kolekcje Komitasa - uzupełniona o tradycje Azji Mniejszej, w tym perskie i kurdyjskie. Po pierwszym cyklu wypraw w roku 2010, członkowie Teatru ZAR powołali we Wrocławiu studio śpiewu monodycznego, którego prace trwają przez cały projekt. Dzięki pracy artystycznej i badaniom, które obejmują wyprawy, studia nad ormiańską historią i tradycją muzyczną powstał spektakl, który przyczyni się do zaistnienia na scenie teatralnej, po raz pierwszy w historii, ormiańskiego śpiewu modalnego.

Jak twierdzi Jarosław Fret, lider Teatru ZAR: "W pierwotnym zamierzeniu spektakl miał być seansem, w którym to nie my wołamy tych, którzy odeszli, lecz duchy zmarłych wołają o unaocznienie, uczynienie widocznym, odczytanie śladu. (...) Mając na uwadze perspektywę, jaką nakreślił dla poezji, sztuki, a nawet edukacji po Auschwitz Theodor W. Adorno, chcielibyśmy zadać pytanie: Czy XXI wiek ma szansę nie stać się wiekiem ignorancji?". Poprzez nowe przedstawienie zespół próbuje zapytać o Europę, działając w przekonaniu, iż Europa jest pytaniem - o historię, tożsamość, godność. Jedną z podstawowych idei "Armine, Sister" jest podjęcie kwestii tabuizacji i zakłamania historii skonfrontowanej z powinnością dania świadectwa.

Przestrzeń sceniczną tworzy szesnaście ponadczterometrowych kolumn, które przywołują wnętrze opuszczonego kościoła. Zmiany architektury sceny stanowią jedną z podstawowych linii narracji wizualnej spektaklu, kolejną tworzą działania aktorskie. Intensywna partytura ruchowa dopełnia muzyczną strukturę przedstawienia.

Najbliższy pokaz we Wrocławiu: 25 września (czwartek) o godz. 20:00 w Studiu Na Grobli. Bilety: 20 zł

Rezerwacja i sprzedaż: sekretariat@grotowski-institute.art.pl;

tel. 71 34 45 320

www.biletin.pl

Aktorzy/muzycy: Ditte Berkeley, Przemysław Błaszczak, Alessandro Curti, Jarosław Fret, Murat İçlinalça, Dengbesz Kazo, Aram Kerovpyan, Vahan Kerovpyan, Kamila Klamut, Aleksandra Kotecka, Simona Sala, Orest Sharak, Mahsa Vahdat, Marjan Vahdat, Tomasz Wierzbowski

Prowadzenie studia śpiewu modalnego: Aram Kerovpyan

Współpraca wokalna: Virginia Pattie Kerovpyan

Scenografię wykonał zespół kierowany przez Piotra Jacyka: Maciej Mądry, Krzysztof Nawój, Paweł Nowak, Bartosz Radziszewski, Andrzej Walada

Realizacja świateł: Bartosz Radziszewski

Koordynacja projektu: Magdalena Mądra

Dramaturgia muzyczna, architektura spektaklu, reżyseria: Jarosław Fret